In eerste instantie kan je er van alles van denken. Iets van ‘dat is mooie kunst, mooie sfeer in een hoek van mijn kamer’, tot ‘dat is nou net wat niet de bedoeling is; dat je afbeeldingen maakt en die aanbidt’. Daartussenin zit de weg van de icoonmeditatie.
Venster op de eeuwigheid
Een icoon is een afbeelding. De afbeelding is van God, of van een geloofsgetuige, apostel of heilige. Het icoon is ook een venster op de eeuwigheid. Als je Jezus ziet op de icoon, kan je niet alleen naar Jezus kijken om naar Hem te luisteren, maar je kan ook voorstellen dat Hij naar jou kijkt. Met liefde. Met ontferming. Dit komt doordat de icoon op een bepaalde manier met perspectief geschilderd is. Het lijkt of het een kijkje uit de hemel naar jou is. In het Centrum mediteren we bij voorkeur met een icoon van Jezus, dat sluit het beste aan bij de protestants christelijke traditie.
Zie je wel
In het Oude Testament is een diep verlangen om God te zien. In het Nieuwe Testament werd dat werkelijkheid in Jezus. Iconen verbinden de mensen met Gods eeuwige aanwezigheid. Door het bidden tot en het staren naar zijn beeld en gelijkenis, beminnen we hem meer en vereren hem. De eer die aan de beeltenis gegeven wordt, gaat over het de persoon erachter. En zo vereer je diegene die is afgebeeld. Paulus schreef zijn brieven in het Grieks en met betrekking tot Christus zegt hij: ‘Christus is de “eikon” (=ikoon/icoon=beeld= gelijkenis) van de onzichtbare God’ (Colossenzen 1:15).
Oefen er ook eens mee
Oefen met deze icoonmeditatie. Door de herhaling leer je de stappen herkennen. Dan kan de meditatie ook meer zijn werk doen. Geef het even de tijd.
De stappen van de icoonmeditatie:
- Ga zitten op je meditatieplek, bepaal hoelang je stil wilt zijn. Steek een kaars aan en zet die bij je icoon. Sta erbij stil dat Christus je uitnodigt om via de icoon dichterbij te komen.
- Spreek een kort gebed uit om de Heer te loven, doe dit met je handen geheven en open:
Gezegend zijt Gij, God,
Bron van alle leven
Die de morgen ontbood
En het licht hebt geroepen
Zegen ook mij met uw licht
In de naam van de Vader, en de Zoon en de Heilige Geest. - Wees stil in een woordeloos gebed om aandacht en openheid, voor wat je in deze meditatie mag ontvangen.
- Ga nu aandachtig kijken naar de icoon. Stel je voor dat het icoon je roept, je vraagt om haar te bekijken.
Kijk wat je ziet: vormen, kleuren en gestalten
Hoe spreekt de icoon tot jou?
Kijk goed hoe het icoon is vormgegeven. Blijf kijken.
Wil ik een plek innemen in het beeld wat de icoon schetst? - De volgende stap is het schouwen. Laat nu alle gedachten en concepten in je hoofd los. Wees aanwezig, in het hier en nu. Laat je blik vredig op de icoon rusten, zonder te interpreteren. Voel een verbinding van de Goddelijke liefde door de icoon heen richting jouw hart.
Besef dat eeuwenlang dit ikoon voor christenen een hulpmiddel was om God te zoeken. Dat dit ikoon er al veel langer is dan jij er bent.
Besef dat Christus je eerder riep dan jij tot het ikoon kon naderen.
In het schouwen vervloeien de grenzen tussen subject en object. Tussen jou en de presentie van de glorie van de Heer, in en achter de ikoon. Luister in overgave, vertrouwen en acceptatie van wat er is.
6. Afronden van de meditatie
Word je weer bewust dat je met wat je ontvangen hebt in de icoonmeditatie, verder mag gaan.
– Trek je blik terug van de ikoon.
– Spreek een dankgebed uit.
Dit blog is een onderdeel van de serie over de verschillende vormen van christelijke mediatie. Eerder verscheen in deze serie een blog over:
Deze zomer geven we je een kennismaking van vormen van christelijke meditatie die we oefenen en verder ontdekken in de meditatiecursus van het Christelijk Spiritueel Centrum. Lees ook dit blog met de ervaring van Aldrik, of lees dit blog met een lijstje pluspunten. Aan het einde van de zomer geven we meerdere introductieworkshops, meld je hier aan.