8 dagen stil zijn, wat doet dat met je?

Tjitske is even in het centrum, ze heeft een week tussen retraite en vakantie door en samen zitten we aan tafel als ik haar vraag naar haar ervaringen in het klooster. Ze ging op achtdaagse stilteretraite bij de Jezuïeten in België.

Ik hou wel eens een stiltedag, of mediteer als ik het echt druk heb. Acht dagen in (bijna) volledige stilte doorbrengen lijkt me toch weer wat anders. Dus ga ik in gesprek met Tjitske over wat het met je doet en waarom ze ervoor kiest.

Zoeken naar manieren om stil te zijn

‘Ik ben altijd op zoek naar manieren om stil te zijn in mijn drukke leven. Ik begeleid dan wel mensen met stilte, maar ook voor mij is het zoeken.’

‘De eerste keer dat ik een stilteweekend deed dacht ik aan het einde ‘huh, is het nu al afgelopen.’ Ik had behoefte aan meer. Beter gezegd, ik heb meer tijd nodig. Tijd om stil te worden. Want ook al ben je stil, dan nog blijven er allerlei gedachten in mijn hoofd na-ijlen. Dat kost tijd.

Een stilteretraite is meer dan stil zijn

Stilte is niet alleen maar stil worden en dan stil zijn. Met een half uurtje meditatie, of het stiltemoment in de kerk kom je niet tot een diepere laag in jezelf. Het kost tijd om wat er van binnen gebeurt naar boven te laten komen. Dat red ik zelfs niet met een weekend stil zijn. Daarom ging ik nu voor acht dagen de stilte in bij de Jezuïten. Maar dat vraagt wel om doorbijten, want het eerste stukje is wel fijn, maar daarna is het ook juist onrustig.’

Met je blote voeten in het gras

Tjitske legt uit hoe haar dagen eruit zagen.

‘Je bent vier uur per dag stil met een bijbeltekst, daarnaast heb je één gesprek met een begeleider, zijn er maaltijden en gebeden waar je aan mee kunt doen. Voor de rest is het vooral de bedoeling dat je niets doet. Je hoeft je niet druk te maken over je maaltijden of anderen. Dus ik zat met mijn blote voeten in het gras…’

‘De momenten dat ik stil was met een bijbeltekst gebruikte ik ook een olie (in een diffuser of onder m’n blote voeten). Dat hielp me en nog, als ik ‘m ruik ga ik helemaal terug naar dat moment, weet ik wat het met me deed en hoe het me hielp in waar ik mee bezig was.

If you compare, you despair

Als je een bijbeltekst krijgt ben je niet zomaar stil, maar laat je het op je inwerken. Merk je wat het met je doet. Wat gebeurt er in je hart? Zo kwam ik er in het gesprek met mijn begeleider achter dat ik mezelf soms nogal vergelijk met anderen. Hij zei ‘If you compare, you despair.’ Met andere woorden, als je jezelf met anderen vergelijkt kom je niet goed uit. De olie die ik gebruikte, Pink Pepper, ging óók daarover. Op die dag viel voor mij een kwartje… dit is iets wat ik nog doe en wat me onrustig en negatief maakt. Als ik dan aan de olie rook lukte het me ook om los te komen van het vergelijken, om genade te hebben voor mezelf. De diepere laag in die stilte viel samen, het verbale en de olie.

Er was niks om mij af te leiden, ik had alle tijd om erover na te denken en steeds bij mezelf op te merken.. oh het stukje vergelijken zit er nog. Om me dan te realiseren dat het niet nodig is en dat ik ervan los kan komen. Dat lukt dan ook op dat moment. En dat is zo mooi aan het stil zijn. Ik merk de bewegingen beter op, ook of het me boos of geirriteerd of juist positief maakt. Alles wat je aandacht geeft groeit, dat is ook zo als je zo bijbelteksten op je in laat werken.

Meer genade voor mezelf

Maar bij de derde dag stilteretraite had ik geen zin meer om wéér die confrontatie aan te gaan met mezelf.

Je wéét dat het goed is. Maar het doen is nog wat anders. Ik voelde me geconfronteerd met mezelf. En toch ging ik weer die stilte in en keek ik mezelf op een ander niveau in de ogen. Ik focuste me op mezelf zien in het licht van de genade van God. Ik heb met mijn issues gedeald in die tijd en geleerd om milder naar mezelf te kijken.

Dan weet ik, een volgende keer als ik het tegenkom dat ik ermee gedeald heb, dan kan ik naar die ervaring teruggaan. De diepte die ik nu ervaren heb helpt me dan daarbij.

De stilte ontvluchten

Tjitske weet dat als ze dit zo verteld, dat er dan mensen zijn die juist denken… dat nooit. ‘De diepte van de emoties die erbij komen kijken is een reden dat mensen de stilte ontvluchten. Maar voor mij is het juist dat ik leer dat mijn emoties me niet overspoelen als ik er ruimte voor laat. Ik kom er juist doorheen.’

‘Dat is wat de stilte voor mij bijzonder maakt. Ik leer meer over mezelf en wat me niet helpt om de persoon te zijn die ik wil en kán zijn met alles wat God me geeft. Als ik dat van mezelf weet kan ik er ook weer naar anderen toe van uitdelen.’

Ik laat het verhaal van Tjitske op me inwerken, haar enthousiasme geeft me moed om ook voor mezelf manieren te zoeken om stil te worden, misschien zelfs met een stilteretraite?

En jij? Wat doet het met jou?