In de christelijke wellness kom je dichterbij jezelf en bij God door een aromatische massage
Ze noemen zich – soms in de verte – christen, en geven al zoekende een eigen interpretatie en vorm aan het christendom. Buiten de gebaande paden, los van hokjes en dogma’s. Wie zijn ze en wat delen zij? Vandaag: christelijke wellness.
een artikel van Pauline Weseman in Trouw, (23 oktober 2021) In de serie Nieuw Christendom
Meteen nadat Francine Bosch (45) haar hand geeft aan Tjitske Volkerink (45), de wellness coach van het Christelijk Spiritueel Centrum, beseft ze met een schokje: ,,Ik geef voor eerst weer iemand een hand.’’ Dit is de eerste fysieke bijeenkomst van het centrum sinds de anderhalve-metermaatregel is afgeschaft. En hoe toevallig voor Bosch treft ze de workshop handmassage, ‘helende handen’. Esther Stitselaar (35) uit Hilversum komt binnen, trekt haar schoenen uit. Volkerink lacht. ,,Ah, ik ken je alleen van online. Neem wat thee met etherische grapefuitolie.’’ Uit een diffuser stoomt een citrusachtige geur. Als alle acht, vrouwelijke deelnemers zitten, doet Volkerink haar ringen af en licht ze toe hoe ze in een zoektocht ontdekte dat het lichamelijke en de stilte haar hielpen ‘bij mijn hart te komen’. In 2015 richtte zij dit centrum op, een wellnesscentrum voor ‘jouw hele persoon: lichaam, ziel en geest’, officiële pioniersplek van de Protestantse Kerk in Nederland, met inmiddels 500 deelnemers aan het olieprogramma. De achtergronden van de deelnemers vanavond lopen zeer uiteen: evangelisch, Nederlands Gereformeerd, protestants, oudkatholiek, spiritueel en niet-religieus.
Volkerinks activiteiten berusten op de drie pijlers meditatie en stilte, massage en aanraking en oliën. Over die aanraking in combinatie met olie, aroma-touch genoemd, gaat het vanavond. ,,Juist geur en aanraking helpen je om dichterbij te komen, geraakt te worden.’’ Niets vreemds, de bijbel loopt over van de olie, kijk bijvoorbeeld naar de tekst uit Spreuken 21: ‘Een wijze heeft een kostbare schat aan olie in huis’. ,,Geur en olie is gegeven in de schepping, neem de explosie van geur uit een bolletje op een blaadje munt. Je kunt het ontvangen voor jezelf en geven aan de ander.’’
Eerst eens ruiken aan zes oliën en daaruit kiezen. O, roept Bosch uit als ze het flesje kalmerende lavendel onder haar neus houdt. ,,Ik had in augustus corona en heb me niet gerealiseerd dat ik niet goed meer ruik.’’ Haar neus pikt de sterke geur toch op. ,,Je kunt je reuk trainen, werkt na zes tot negen maanden,’’ legt Volkerink haar graag uit. ,,Fijn,’’ zegt Bosch, ,,ik smacht ernaar weer te kunnen ruiken.’’
Elk koppel kiest een geur. In trek blijkt de ontspannende en troostende mix aromatouch met cipres, munt en grapefruit en de frisse, houtachtige mix balance voor meer harmonie en aarding. Moeder en dochter kiezen lavendel.
Voor de massage geeft Volkerink kort uitleg. ,,Na een massagebehandeling zei ik vaak dat massage géén luxe is. Sinds corona hoef ik dat niet meer uit te leggen. We hebben het nodig aangeraakt te worden. Het fysieke verbindt, ontspant, troost, verzoent, herstelt, bevestigt. Aanraken is niet iets vaags, maar een gewoon fysiek proces. Na een knuffel van twintig seconden komt er een lading stofjes in de hersenen vrij. Bij mijn kinderen hanteer ik daarom de 20 seconden-regel. Ze vragen erom.’’ Volkerink kijkt de ruimte rond. ,,Ik zie jullie knikken, maar we kunnen het het beste ervaren.’’
De vier koppels draaien naar elkaar toe om eerst voorzichtig de handen van de ander af te tasten, met de ogen dicht. De structuur van de huid, de kootjes, de temperatuur. En wat doet dit met je? Het voelt gek, bekennen sommigen. Echt contact maken met zoiets eenvoudigs als de handen, voelt verrassend intiem. Gegiebel en de eerste tekenen van ontspanning. ,,Mijn handen mogen ook relaxen,’’ zegt Marjolijn Runhaar (45) uit Utrecht. Zij volgde met haar man de stellenworkshop rug- en handmassage en was daarna ‘verkocht’. Ze kocht een massagetafel en familykit oliën. Volkerink bedacht de stellenworkshop als reactie op de vreemdgaancampagne ‘Second love’. ,,Ik zocht een leuke vorm waarin stellen elkaar weer fysiek ontdekken, vooral voor mannen is het fysieke belangrijk.’’
,,Voel bij elkaar aan wie als eerste van de twee begint met masseren.’’ De elfjarige Puck weet meteen dat ze haar moeder Marjolein de Kruijf (41) uit Zevenhoven wil masseren. Ze was al begonnen. ,,Leuk dat ik aan mama mag zitten.’’ Gedurende de avond zal Puck steeds rustiger en sensitiever masseren. Volkerink legt de techniek uit en verdeelt de oliën, een druppeltje slechts per bakje plantaardige olie. Esther Stitselaar (35) is bang Runhaar pijn te doen. Die stelt haar gerust: ,,Het is niet gauw te stevig.’’ Tijdens het masseren ontstaan gesprekken over het verlangen naar aanraken, ervaringen daarmee, kinderen die graag gemasseerd worden, een echtgenoot die te hard masseert. Edith Voogt (45), evangelisch van huis uit, ontdekt dat ze zich schaamt voor haar handen: ,,Ik bijt mijn hele leven nagels, maar dit is heel ontspannen, goed die persoonlijke aandacht. Mijn handen mogen er zijn.’’ Bosch moest ‘even over een drempel’. ,,Vreemd om iemand toe te laten aan je handen. Het voelt intiem, als een knuffel.’’ Het lijfelijke is voor dit duo niets geks. Ze gaan ook met vriendinnen naar de sauna.
Het duo Brigitte van der Jagt (52) en Jeanette Tanis (66) voelt elkaar verrassend vertrouwd aan, ze zijn breed spiritueel georiënteerd, niet-religieus. De gereformeerd opgevoede Tanis volgde hier een cursus oliën. ,,Er is zo’n tekort aan aanraking geweest in mijn jeugd. Mijn moeder zei laatst nog: ‘Gelukkig zijn wij nooit zo knuffelig geweest’. Het hoorde niet. Ik ging al vroeg op zoek naar aanraking, via een massageopleiding en zelfverdediging. Dapper dat Tjitske zo zichtbaar een stap zet in het strenge protestantse milieu.’’
Aan het einde is de onwennigheid verdwenen, ieders blik is zacht. De vrouwen vertrekken ontspannen met het voornemen vaker te masseren. Moeder De Kruijf helpt met opruimen. Haar zoektocht naar het lijfelijke startte pas driekwart jaar geleden. Geplaagd door onverklaarbare hoofdpijnen hoorde ze in een evangelische gebedsdienst dat ze ‘rust mocht nemen’. Ze vond Volkerink via internet, volgde online de cursussen meditatie – ‘Ik wist niet dat dat christelijk kon zijn – en ‘emotie in balans’. Ze onderging een aromatische massage. ,,De reuk bracht herinneringen boven en bracht me dichter bij God en bij mezelf. ‘’ De hoofdpijn is weg. Ze werkt hier nu twee dagen als vrijwilliger. ,,Ik voelde me meteen heel welkom, waardevol, alsof je thuis komt. Het was voor mij heel belangrijk dat het centrum christelijk was. Het moest van mijn geloof wel kunnen en mogen. Dit is niet zweverig, je lichaam, ziel en geest zijn één geheel. Mensen in mijn omgeving vinden het soms wat eng, neigen ernaar te zeggen dat je de pijn maar voor lief moet nemen. Ik zie dat anders, al gaat het me niet om de lichamelijke genezing. Dit proces is vooral ontdekken wie ik ben en dat ik van waarde ben.’’
In deze verhalenserie gaat journalist en religiewetenschapper Pauline Weseman op zoek naar uitingen van een nieuw christendom buiten de gebaande paden.